Energieke senioren met een gezonde mond

Gezond en levenslustig oud worden wil iedereen wel en daar kan je zelf veel aan bijdragen. Bij het ouder worden zijn er echter onvermijdelijk lichamelijke - en geestelijke veranderingen die soms geleidelijk en soms snel kunnen gaan. Er wordt al jarenlang wereldwijd veel onderzoek gedaan naar de verouderingsprocessen en wat je kan doen om bepaalde processen te vertragen of de gevolgen te verminderen. 

Deze site is gericht op de gezondheid van de mond en gebit waartoe wij ons zullen beperken in dit artikel. 

Inmiddels is er al veel bewijs gevonden van de relatie tussen mondgezondheid en algemene gezondheid en daarmee ook de verouderingsprocessen. We hebben diverse ontdekkingen en wetenswaardigheden voor je op een rijtje gezet.

Wist je dat?

• Onderzoekers van de universiteit van Karlstad in 2013 ontdekten dat het verminderen van het functioneren van de hersenen en het geheugen verband houdt met het verlies van tanden en kauwkracht. 
• Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat mensen met mondinfecties cognitief harder achteruitgaan dan mensen met een gezonde mond
• Een kwart van alle 70-plussers een slechte adem heeft. Dat wordt veroorzaakt door bacteriën in de mond. Een vieze mondgeur kan (verzorgend) contact belemmeren. 
• Door bijvoorbeeld beschadiging van de smaakpapillen, of van het mond- en neusslijmvlies, smaakstoornissen kunnen ontstaan.  Een verstoorde- of vieze smaak is dan het gevolg.
• Mensen met diabetes (suikerziekte) een hoger risico hebben op tandvleesaandoeningen
• Goede mondzorg net zo belangrijk is voor mensen met een kunstgebit. Denk aan het belang van gezond tandvlees, voorkomen en verzorgen van wondjes onder het gebit, tonghygiëne en speeksel. Blijf je gebit goed verzorgen en ga regelmatig naar de tandarts voor controle of je tandvlees nog gezond is en een goed passend kunstgebit heeft. Een slecht passend gebit heeft invloed op de voedselinname wat weer gevolgen heeft voor de je conditie en weerstand. 
• Uit onderzoek is gebleken dat chronische parodontitis medeveroorzaker kan zijn van dementie. Onderzoekers School of Medicine and Dentistry van de universiteit van Central Lancashire hebben monsters van hersenen onderzocht van ouderen met en zonder dementie. Bij de patiënten met dementie werden restproducten van een bacterie gevonden die duidt op chronische parodontitis. 
• Wetenschappers van de universiteit van Californië een verband hebben aangetoond tussen tandenpoetsen en dementie. Onder ouderen die hun gebit goed verzorgen, komt blijkens het onderzoek dementie aanmerkelijk minder vaak voor. Tijdens het onderzoek, dat zich uitstrekte over een periode van achttien jaar, werden 5500 oudere patiënten gevolgd. Deelnemers die hun tanden gemiddeld minder vaak dan eens per dag poetsten, bleken tot 65 procent meer kans te hebben op het ontwikkelen van dementie, vergeleken met deelnemers die hun tanden dagelijks poetsten. Een onderzoeker zegt dat de bacteriën van tandvleesaandoeningen kunnen doordringen tot de hersenen, en daar ontstekingen en hersenschade kunnen veroorzaken. De studie is gepubliceerd in de Journal of the American Geriatrics Society. Bron: Volkskrant, 21-08-2014 * 

* Opmerking van dr. Gert-Jan van der Putten, specialist ouderengeneeskunde; 'Met de relatie mondgezondheid en dementie moeten we uiterst voorzichtig zijn. 1) Dementie is een breed begrip, er zijn vele soorten van dementie. 2) Er zijn zoveel andere factoren die dementie kunnen veroorzaken waardoor het pertinent onjuist is dat één factor de oorzaak kan zijn van dementie. Wel zijn er andere onderzoeken die aantonen dat er een relatie is tussen parodontitis en eiwitneerslag in de hersenen die mogelijk in verband staan met Alzheimer dementie. Echter, de hoeveelheid eiwitneerslag in de hersenen zegt niets over de aanwezigheid of de ernst van de dementie. Er zijn mensen die veel eiwitneerslag hebben en nauwelijks of geen tekenen hebben van Alzheimer, terwijl er ook mensen zijn met weinig eiwitneerslag maar met veel tekenen van Alzheimer dementie.'                                  

• Uit velen onderzoeken is keer op keer weer bewezen dat een slechte mondgezondheid in relatie staat tot de algehele gezondheid en in verband wordt gebracht als (mede) oorzaak voor b.v. hart- en vaatziekten, herseninfarct of beroerte, diabetes, reuma, darmproblemen en overgewicht
• Uit onderzoek blijkt dat er een relatie is tussen parodontitis en longproblemen. Ouderen hebben vaak een grotere plakmassa op de tanden en tongrug, waarin ook bacteriën huizen die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van een longontsteking. Denk aan verminderde mondzorg bij volledige of gedeeltelijke prothese. Ook bij een prothese blijft goede mondhygiëne nodig voor een gezond tandvlees en tonggebied.
• Ouderen zich vaker verslikken waardoor voedsel met daarin bacteriën in de luchtpijp terechtkomt. Daardoor kan een longontsteking ontstaan. De fitte oudere zal hier minder snel last van hebben, het risico is dan ook vooral groter voor de immobiele oudere. Rustig bewust eten, goed kauwen en genieten van de maaltijd helpt verslikken voorkomen.

Wat kan je doen?

• Met bovenstaande kennis kan je bewustere keuzes maken. Als je weet waarvoor je het doet is het poetsen niet alleen routine maar kan je b.v. met meer aandacht je mond verzorgen en gebruik maken van aanvullende producten zoals b.v. de juiste maat rager en stoker. 
• Ga regelmatig naar de tandarts. Heb je moeite met het schoonhouden van je gebit of bij problemen kan je ook ervoor kiezen om elke 3 maanden een bezoek aan de mondhygiënist te brengen. 
• Heb je een chronische ziekte of gebruik je medicatie die van invloed is op je mondgezondheid bespreek met je tandarts hoe de gevolgen zo veel mogelijk beperkt kunnen worden. 
• Eet bewust, kauw goed en kies verse voeding die niet bewerkt is. Voedt je lichaam! 
• Ben je een roker? Stoppen, ook op later leeftijd heeft altijd zin, positief gevolg voor je lichaam binnen enkele dagen!
• Ben je afhankelijk van anderen wijs diegene op het artikel Mondzorg door mantelzorgers en zorgverleners. In de verpleeghuiszorg is bekend dat mondzorg een onderwerp is dat meer aandacht behoeft. Arie Hoeksema, tandarts-geriatrie heeft hier onderzoek naar gedaan. https://kennisinzicht.umcg.nl/Paginas/mondgezondheid-kwetsbare-ouderen…

Bronnen o.a.: UMCG publicaties, Volkskrant, Joslin Diabetes Center

Een gezonde mond voor een gezond leven!

Deze informatie is informatief bedoeld om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken en oplossingen. Deze informatie is niet bedoeld ter vervanging van het medisch advies.