De door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gerapporteerde opvallende prijsontwikkeling in de mondzorg is niet het gevolg van een stijging van de tarieven van de zorgverleners, maar is het resultaat van het onjuist berekenen van de referentieprijzen in 2011. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) meldde een hoge prijsstijging van tandartsen in 2012 door de vrije tarieven. Echter blijkt uit nieuw onderzoek dat dit een onjuiste conclusie geweest is. Tandarts Tool Pien berekent snel en makkelijk de eigen bijdrage. Pien maakte setjes met declaratiecodes van 2013 die gezamenlijk een tandartsbehandeling zijn. De omschrijving van de behandeling zouden dezelfde omschrijvingen van de vrije tarieven van 2012 zijn.
Pien merkte daarbij een aanmerkelijk verschil op met de NZa: de prijzen die ontstonden bij de standaardbehandelingen weken sterk af van de prijzen die de NZa had gerapporteerd. Ook met de tarieven van 2011 lukte het niet om tot een behandeling te komen die aansloot bij de kosten uit het NZa onderzoek Dit riep vraagtekens op en Pien schakelde zodoende het onderzoeksbureau MSNP in. De eindconclusie van de Review door MSNP van de NZa-Marktscan mondzorg luidt: ”De NZa is niet in staat gebleken een adequaat inzicht te verschaffen in de kostenontwikkeling van de mondzorg voor het jaar 2012. Gelet op de diversiteit aan tekortkomingen in het NZa rapport en de toon en inhoud van de NZa reacties, is het niet de verwachting dat dit een incident is of zal blijken te zijn geweest.”
Tandartsen hadden deze uitkomst al verwacht. Het is dan ook niet de eerste keer dat er uit onderzoek blijkt dat de cijfers van de NZa niet kloppen. Tandheelkundigen protesteren al langer via de sociale media over de negatieve invloed van de NZa. Het goede imago van alle tandheelkundigen stondt geheel onterecht op de wip. Een grote groep tandartsen en mondhygiënisten moeten hun jaarcijfers inleveren bij de NZa zodat de tarieven van 2014 kunnen worden vastgesteld. Nu het vertrouwen in de NZa tot een diepte punt is gedaald, vragen de tandheelkundigen zich af wat hen te wachten staat. De NMT heeft daarom parallel aan de NZa een eigen pilot lopen om de uitkomsten van de NZa van 2013 te controleren.
De Marktscan mondzorg van de NZa geeft onder andere een onjuiste referentieprijs voor onder andere de vullingen en de wortelkanaalbehandelingen en geeft een onjuiste analyse. De NZa presenteert door bovengenoemde tekortkomingen een onjuist beeld van de prijsontwikkeling van de vullingen. De behandelstructuur in 2011 en 2012 is niet helemaal vergelijkbaar, waardoor een aanname moet worden gedaan over het aantal extra verdovingen in 2012. Hierdoor is een range in de prijsontwikkeling ontstaan. De NZa range ligt te hoog, met als oorzaak de vertekening door de jeugdmondzorg. De NZa meldde een prijsontwikkeling in de range van 9,8% tot 21,8% maar bij clearingsbedrijf Famed lag dit tussen de 2,7% en de 10,1%. De NZa meldde een stijging van +40,6% voor een volledige wortelkanaalbehandeling, terwijl de Famed-data juist een daling van -1,0% op de gehele groep wortelkanaalbehandelingen toonde.
De NZa-Marktscan mondzorg roept vragen op over de zorginhoudelijke kennis die bij de markttoezichthouder aanwezig is. De onderzoekers hebben enkel gebruik gemaakt van Vektis-data. Daarmee is het bijzondere karakter van de jeugdmondzorg, met een afwijkende behandelstructuur ten op zicht van de mondzorg aan volwassenen, niet onderkend. Tevens is er selectie toegepast op de Vektis-data en zo een zorginhoudelijk niet-valide profiel van de wortelkanaalbehandelingen gecreëerd en dat gebruikt als basis voor de prijsberekening. Zeker het lage percentage (26,4%) verdoving bij deze behandelingen had moeten opvallen. Ook zijn de effecten van de NZa aanpassing in de definitie van een zorgbehandeling op de behandel- en kostenstructuur in 2012 zijn volledig genegeerd.
Het onderzoeksbureau wist niet dat dit de uitkomst zou zijn. Zij wilden enkel Pien helpen een opzet te maken. Via twitter liet de onderzoeker weten: “Het trieste is misschien wel dat bijna alles is terug te voeren op een foutje in de softwareroutine van de NZa”. Het zou wel erg zuur zijn dat de vrije tarieven door de overheid zijn teruggedraaid door een software-fout.
De volledige review is te lezen op MSNP.nl
Auteur: JW Vaartjes